Vanaf vandaag is het in Nederland bij wet verboden om in het openbaar vervoer, het onderwijs, de zorg en in overheidsgebouwen gezichtsbedekkende kleding te dragen. Wie zich niet aan het zogenoemde boerkaverbod houdt, kan een boete van 150 euro riskeren. Maar wie gaat de nieuwe wet handhaven?
Personen die een boerka, nikab, integraalhelm of bivakmuts dragen, moeten eerst worden gevraagd hun gezichtsbedekkende kleding te verwijderen. Als dit wordt geweigerd, kan de politie worden ingeschakeld.
Hoeveel mensen dragen een boerka of nikab?
Het exacte aantal Boerka en nikab dragers is niet bekend, maar er zijn wel schattingen. Het meest gehoorde cijfer is dat zo'n 150 vrouwen dagelijks in de bedekkende kleding naar buiten zouden gaan. Nog eens een paar honderd vrouwen zouden dit af en toe doen.
Geert Wilders
Het verbod werd dertien jaar geleden op de agenda gezet door Geert Wilders. Die wilde een totaalverbod omdat de boerka volgens hem de integratie van vrouwen in de weg staat. Dat totaalverbod komt er nu niet; het gaat om een gedeeltelijk verbod.
Lees ook: PVV: Boerkaverbod moet ook in openbaar vervoer gelden
Wie gaan er handhaven?
De grote Amsterdamse ziekenhuizen, zoals het OLVG en het Amsterdam UMC (locaties VUmc en AMC), geven aan dat het verbod niet zal worden gehandhaafd. "Als een patiënt zich moet identificeren, vragen we nu ook al om het gezicht te laten zien. Dat blijft zo. Verder is iedereen welkom, we zijn geen handhavers", aldus een zegsvrouw van het OLVG. Het Amsterdam UMC sluit zich daarbij aan.
Aangifte doen
De politie zit in zijn maag met boerkadraagsters die door het verbod geen aangifte meer kunnen doen op het bureau. De politie zal deze vrouwen een alternatief bieden door ze naar een plek op het bureau te brengen, waar ze in het bijzijn van een vrouwelijke medewerker hun boerka of nikab kunnen afdoen. Dat gebeurt her en der nu al.
Universiteiten
Op de Vrije Universiteit (VU), de Universiteit van Amsterdam (UvA) en de Hogeschool van Amsterdam (HvA) bestaan jarenlang al huisregels die gezichtsbedekkende kleding verbieden. Als iemand zich niet aan de huisregels houdt, hebben beide universiteiten het beleid om met de student in gesprek te gaan. Bij de UvA is dat nog nooit voorgekomen. Bij de VU drie keer in twaalf jaar. De uitkomst van die gesprekken houdt de VU privé. Bij een woordvoerder van de HvA zijn er geen voorvallen bekend.
Lees ook: Staatssecretaris: 'Burgemeester Amsterdam moet boerkaverbod ook handhaven'
Scholen
Onderwijskoepel OSVO heeft nog geen standpunt bepaald, simpelweg omdat iedereen op vakantie is. "Voor ons geldt in het algemeen dat wetgeving leidend is bij handelen en handhaving", zegt voorzitter Rob Oudkerk. Het ISBO, waarin islamitische basisscholen zijn verenigd, was twee dagen lang niet bereikbaar.
Openbaar Vervoer
Passagiers met gezichtsbedekkende kleding worden in voertuigen van openbaar vervoerders, waaronder die van het GVB, Connexxion en EBS, niet geweigerd. De vervoerders volgen hierin de instructie die brancheorganisatie OVNL heeft opgesteld. Daar is onder meer in opgenomen dat de-escalatie prioriteit heeft. De vervoerders willen problemen tussen medewerkers en passagiers voorkomen, zegt OVNL-voorzitter Pedro Peters.
Lees ook: OV-bedrijven worstelen met boerkaverbod
De conducteur mag tegen iemand die in boerka het voertuig betreedt, zeggen: "U mag er niet in." Maar beboeten of wegsturen moet hij of zij aan de politie laten.Om die te laten optreden moet het voertuig worden stilgezet, maar dat willen de vervoerders niet aangezien de dienstregeling dan in de war loopt en reizigers te laat op hun bestemming komen.
In overleg met het ministerie heeft de politie aangegeven het niet voor zich te zien om "achter een rijdende tram aan te gaan rijden waar een overtreder op de wet gezichtsbedekkende kleding inzit".
Over drie jaar wordt de boerka-wet geëvalueerd. Dat is sneller dan normaal, want een gebruikelijke evaluatie is pas na 5 jaar.