Elly Kortenhoeven is een van de weinige Tesselaars die nog dagelijks Tessels praat. Maar het eilandse dialect wordt bedreigd met uitsterven. Ouderen die het spreken gaan dood en jongeren spreken het niet meer. Elly behoort samen met nog een paar andere Tesselaars tot de strijders voor behoud van het Tesselse dialect.
Elke dinsdagmiddag fietst Elly naar de studio van Radio Texel. Daar heeft ze tussen 5 en 6 haar eigen radioshow. Samen met Gelein Jansen presenteert ze "'t Leste Nuws", een programma waarin ze twee nieuwtjes, interviews en de agenda uit de Texelse courant voorlezen in het Tessels.
De krant is geschreven in het Nederlands, dus ze moeten de boel ter plekke vertalen. Ze doen dat vlot en bijna zonder haperen. "Soms kom je woorden tegen waar geen Tessels woord voor is." Maar Elly is creatief. Zelfs voor haar mobiele telefoon heeft ze een Tessels woord gevonden: "Ik noem het altijd skuufglasie. Dat is het toch ook", lacht ze.
Lees ook: Texel is het neusje van de zalm voor strijdende vogelspotters
Collega Gelein is amateur-historicus en kenner van het Tesselse dialect. Een boek met Tesselse gezegden en spreekwoorden, de Tesselse Skeurklender en het Tesselse woordenboek. "Ik vind het belangrijk dat het Tessels vastgelegd is. Als het dan mocht verdwijnen, dan weten we in ieder geval hoe het was."
Maar zo ver is het nog lang niet. Wel vindt Gelein dat er vaak op dialect wordt neergekeken. "Veel mensen spreken het niet omdat ze dan denken dat andere mensen ze dom vinden. Ze schamen zich ervoor. Dat hoeft helemaal niet. Ik vind ook dat er op scholen vaak niet goed mee omgegaan wordt. Het wordt kinderen vaak afgeleerd. Maar misschien zou je kinderen gewoon tweetalig moeten onderwijzen, dat het Tessels naast het Nederlands gegeven wordt. Er was een onderwijzeres op Texel die dat deed."
Lees ook: Voorjaarsvuur op Texel: het gaat niet om de grootste, maar om de gezelligheid
Texel heeft ongeveer 13500 inwoners. Hoeveel spreken er daarvan nog Tessels? "Een paar honderd, denk ik. Het wordt toch vaak door ouderen nog gesproken en daarvan gaan er steeds meer dood", zegt Elly.
Gelein is wat optimistischer. "Ik denk dat er nog een hoop mensen Tessels spreken. Ze doen het alleen vaak niet. Maar als je zelf dan wat in het Tessels zegt, gaan er toch heel veel mee."
Meer video's zien uit de serie 'Onze man op Texel'?, klik dan hier!