Waar het nu vanzelfsprekend is, om op 5 mei Bevrijdingsdag te vieren, was dat in Hoorn in 1945 heel anders. Vooral de aanwezigheid van Duitse soldaten zorgden ervoor dat het niet gelijk feest was in de stad. En dat werd op indrukwekkende wijze vastgelegd door fotograaf Jan Osinga.
"Het was een tijd van verwarring. Mensen durfden eerst niet eens de vlag uit te hangen", vertelt Jan de Bruin van het Westfries Archief. Het staat in de kranten, is te horen op radio. Maar waar blijven de Canadese bevrijders? Jan Osinga junior pakt er een foto van zijn vader bij. "Deze zegt alles. De verbazing van de postbode die de vlag uit ziet hangen bij het stadhuis, terwijl achter hem twee Duitse soldaten fietsen."
Zijn vader, een van de weinigen met een camera en rolletjes fotofilm, legt het allemaal vast De ontvangst van de Canadezen, de feesten, maar ook de arrestaties van NSB-ers. Zoals die van burgemeester Zondervan. Unieke foto's al wil de fotograaf na de oorlog niets van weten. "Het was nare periode geweest, dat wilden mensen achter zich laten. Bij ons thuis hadden we het over die rotmoffen, en met zeven kinderen heb je wel andere dingen aan je hoofd", aldus zoon Jan.
Op een gegeven moment kwam er steeds meer vraag om afdrukken van de foto's. Die zijn inmiddels ook te zien bij het Westfries Archief. En schonk zoon Jan de 500 negatieven van zijn vader in 2016. "Het is echt uniek materiaal. Ook van tijdens de oorlog. Daar is niet zoveel van", vertelt archivaris Jan de Bruin. "Mijn vader heeft nooit geweten hoe uniek de foto's zijn geworden. Hij deed gewoon z'n werk. Maar ik ben er wel trots op", vertelt Jan.