Heel voorzichtig hangen Cedric van de Geer en zijn vriend Sander van Egmond de glazen vitrine met het gehavende koffieblik aan de wand. Het is de onthulling van een bijzonder oorlogsmonument dat zij samen hebben gemaakt . Het koffieblik vertelt een indrukwekkend Zaans joods onderduikverhaal.
Het verhaal begint in de woning van antiekhandelaar Siem van de Stadt aan de Zuideinde 20 in Koog aan de zaan. Daar vindt vlak voor het einde van de oorlog op de zolder een fatale gebeurtenis plaats.
Naar Kamp Westerbork
In juli 1942 ontmoet Siem zijn joodse collega Aron Speyer in Amsterdam. Die vertelt hem dat hij en zijn gezin een oproep hebben gekregen dat ze op transport worden gezet naar Kamp Westerbork. Siem besluit direct het hele gezin in huis te nemen.
Lees ook: Joodse holocaustslachtoffers uit Gooise Meren voor het eerst herdacht
Met zijn negenen bivakkeert de familie Speyer en aanhang op de krappe zolder. En dat gaat heel lang goed. Tot de fatale gebeurtenis op 23 april 1944: Rachel Speyer kijkt uit het keukenraam op zolder richting de spoorbrug over de Zaan. Daar zijn de Duitsers bezig om een locomotief uit het water te krijgen die het verzet kort daarvoor in de Zaan heeft laten ontsporen.
Dodelijk getroffen
De sfeer is gespannen en een Duitse soldaat ziet in de verte iets oplichten. Het is waarschijnlijk het reflecterend licht van Rachels brillenglazen. Hij schiet, slechts een keer maar treft Rachel dodelijk in het hoofd. En dat schot blijkt ook een koffieblik te hebben doorboord.
Lees ook: Sloopkogel dreigt voor onderduikpand Joodse familie in Bussum
Dit blik is nu verwerkt tot monumentje. Op 4 mei zullen Cedric en Sander tijdens de open Joodse Huizen dit drama vertellen.
Heb jij tips? Of een interessante foto of video gemaakt? Stuur ons jouw nieuws op 0630093003!