Ga naar Content

Hoe verduurzaam je een Rijksmonument? "Je weet dat niet alles mag"

Wie een monument wil verduurzamen, krijgt te maken met veel regels en voorschriften. Het kost meer moeite, tijd en geld dan velen denken. Maar het is niet onmogelijk. Zo is de Ilpendamse Sander met zijn gezin bijna klaar met het isoleren van een villa die ontworpen is door Gerrit Rietveld.

Aan de rand van Ilpendam staat een bijzondere en monumentale villa. Het 'Woonhuis Van den Doel' uit 1959 is één van hoogtepunten uit het werk van de wereldberoemde architect Gerrit Rietveld en staat daarom te boek als een beschermd Rijksmonument.

Geen dubbel glas
Rietveld was als architect zijn tijd ver vooruit. Maar op het gebied van isolatie en duurzaamheid had hij minder verstand. Dat ondervond ook Sander toen hij met zijn gezin de woning in maart 2018 aankocht. "We zagen meteen dat het een hele uitdaging zou zijn om dit huis duurzaam te krijgen. Al was het alleen al om de energierekening van de vorige bewoners omlaag te krijgen", vertelt hij terwijl we voor de enorme ramen staan.

Het verduurzamen van een monumentaal gebouw is een stuk lastiger dan een gewoon gebouw. Belangrijkste uitgangspunt is dat de cultuurhistorische waarde van het gebouw behouden blijft. Zo is isoleren met dubbel glas geen optie. Toch vond Sander een oplossing door gelaagd glas te gebruiken en isolerende plisségordijnen aan te brengen.

Dure bakstenen
Meer problemen gaven de buitenmuren. Omdat de enkele muren in slechte staat waren, wilde Sander deze vervangen. Dat mocht alleen als er een replica gevonden werd van de oorspronkelijke geglazuurde baksteen. "Uiteindelijk hebben we zelf een baksteen moeten laten maken. Dus het is een dure muur geworden", vertelt Sander.

Helaas voor Sander was het niet mogelijk om spouwmuurisolatie aan te leggen. "Het blijkt toch heel lastig te zijn om dat in de bestaande geglazuurde steen toe te passen", legt Sander uit. Daarentegen gaf het isoleren van het dak en de vloer geen problemen.

Het aanbrengen van zonnepanelen op het dak heeft wel enkele beperkingen. Dat mag alleen op plaatsen die niet vanaf de openbare weg zichtbaar zijn. "Maar als je ze op een bepaalde hoek plaatst, dan zie je ze niet. Zo kunnen we toch nog ongeveer 30 panelen kwijt, en dat is voldoende", aldus Sander.

Maatwerk
Door maatwerk en creatieve oplossingen heeft Sander het overgrote deel van de gewenste duurzame maatregelen kunnen uitvoeren. "Het blijft een rijksmonument, dus je weet van te voren dat niet alles kan. Maar ik denk dat we hier heel erg tevreden mee mogen zijn", concludeert Sander.

Kijk de aflevering hieronder: 

Jouw NH - aflevering 1 - NH Nieuws

Jouw Noord-Holland
Noord-Holland is misschien wel de meest innovatieve provincie als het gaat om kenniseconomie en circulaire economie. De provincie stimuleert op tal van gebieden initiatieven die hieraan bijdragen. In Jouw Noord-Holland laten we dat zien met nieuwsverhalen en video's op onze online platformen én op radio en tv. Jouw Noord-Holland wordt gemaakt in samenwerking met de provincie Noord-Holland. Bekijk hier alle verhalen.