Uit onderzoek van NH Nieuws onder Noord-Hollands burgemeesters blijkt dat zeker twee derde van de ondervraagden wel eens te maken heeft gehad met bedreigingen. Soms ging het om fysieke bedreigingen, en enkele burgemeesters hebben wel eens beveiliging gehad.
Door verslaggevers Joost Lammers en Maarten Edelenbosch
"Het stadhuis werd bestormd, ik dacht dat ik een klap zou krijgen", "Er werd een vuurwerkbom in mijn tuin gegooid", "Als ik thuis kwam, dan stond de politie voor de deur" en "Iemand was illegaal mijn appartementencomplex binnengedrongen en op zoek naar mij": in het kort zomaar wat ervaringen van Noord-Hollandse burgemeesters die te maken hebben gehad met bedreigingen.Het is zeker geen uitzondering: de meeste bedreigingen gebeuren face to face of via sociale media. Maar ook per e-mail ontvangen de ondervraagde politici bedreigingen.
Lees ook: Haarlemse burgemeester vaker zwaar bedreigd
Jos Wienen
De meest in het oog springende bedreiging is die aan het adres van de Haarlemse burgemeester Jos Wienen. Sinds oktober verblijft hij op een ander adres en wordt hij omringd door zwaar bewapende beveiligers. "Ik krijg heel veel steun van collega's, maar ook van burgers, dat doet me goed. Ik moet niet te veel in een slachtofferrol gaan zitten. Het is slecht, kwalijk en niet goed voor de democratie dat er gereageerd wordt met bedreigingen en geweld. Daar moeten we ferm mee omgaan." Overigens is het niet voor het eerste dat Wienen zwaar wordt bedreigd:
Burgemeester Wienen over bedreigingen - NH Nieuws
Niet altijd aangifte
Opvallend is dat de burgemeesters lang niet altijd aangifte doen. Een derde zegt van de bedreigingen geen aangifte hebben gedaan, en 27 procent zegt het in een deel van de gevallen gedaan te hebben. Commissaris van de Koning Johan Remkes vindt dat je altijd aangifte moet doen.
"Dit is buitengewoon ernstig. Niet allemaal in de mate zoals bij burgemeester Wienen, maar je moet van onze bestuurders afblijven. Als er sprake van bedreiging is, moet je ervoor zorgen dat burgemeesters beveiligd worden en altijd aangifte doen. Maar het zal nooit helemaal stoppen. Dat heeft ook te maken met de verruwing van onze samenleving."
Lees ook: Burgemeester Gooise Meren had ook ooit bewaking voor de deur: "Dat is heel beroerd"
Remkes kan erover meepraten. In zijn tijd als Minister van Binnenlandse Zaken werd hij een tijdlang zwaar beveiligd. "Dat had te maken met terreurdreiging. Ook m'n huis stond onder controle. Dat is ingrijpend, met name op je privéleven. Maar ik bewonder burgemeester Wienen dat hij het enige juiste doet: gewoon blijven functioneren, want we wijken niet voor bedreigingen":
Johan Remkes over bedreigingen burgemeesters - NH Nieuws/Maarten Edelenbosch
"Geschrokken van onderzoek"
Liesbeth Spies, voorzitter van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters reageert geschokt op het onderzoek. "Als ik zie dat twee derde van de Noordhollandse burgemeesters met bedreigingen te maken heeft gehad, dan schrik ik opnieuw. Bedreiging, agressie en geweld is een ernstig probleem onder bestuurders. Het aantal ernstige incidenten neemt toe. Niet alleen in Noord-Holland, maar in het hele land. Her en der moeten burgemeesters voor korte of langere tijd bewaakt worden. Wij proberen, met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, collega’s daarin te ondersteunen. Omdat het niet alleen voor de collega’s maar ook voor hun thuisfront heel ingrijpend is."
Disclaimer
In totaal hebben 35 van de 47 Noord-Hollandse burgemeesters meegedaan aan het onderzoek. Daarin stelden we vragen over hun ervaringen met bedregingen en over hun rol bij de aanpak van criminaliteit. Sommigen hebben anoniem meegedaan, anderen hebben hun ervaringen openbaar met ons gedeeld. En waar mogelijk hebben we die burgemeesters uitgebreid geïnterviewd.
Meer weten over de ervaringen van de burgemeesters? Bekijk hier dan de uitgebreide reacties van Haarlem, Heerhugowaard, Huizen, Gooise Meren, Koggenland, Ouder-Amstel, Weesp, Hilversum, Purmerend en Zaanstad