De 87-jarige Zetta van der Heiden-Cohen mocht onlangs de allereerste struikelstenen in Den Helder onthullen. De steentjes herinneren aan haar oom en tante, die de oorlog niet hebben overleefd.
Zetta was 9 jaar toen de oorlog uitbrak en Den Helder volledig werd ingenomen door de Duitsers. In plaats van in Amsterdam onder te duiken, zoals veel andere Joden, verhuisde Zetta samen met haar moeder en diens tweede man naar Schagen. "Alleen aan het eind van de oorlog ben ik ondergedoken geweest. Ik heette zogenaamd Van As, de naam van mijn stiefvader. Maar ik was van gezicht natuurlijk echt Joods."
Familie opgepakt
De grootmoeder van Zetta, haar ooms en tantes van haar vaders kant en een broer van haar moeder uit Den Helder werden allemaal opgepakt in Amsterdam. Ook haar lievelingsoom Sjaak keerde nooit meer terug. "Ik was heel erg gek op hem. Hij kon onderduiken, maar dat wilde hij niet. Mijn oom zei: 'Ik heb nooit iemand kwaad gedaan en ik ben altijd eerlijk geweest.' Toen gingen ze naar Amsterdam en daar zijn ze weggehaald." Slechts een van haar ooms wist te ontkomen aan de razzia's.
Lees ook: Emoties bij plaatsen eerbetoon aan 'de Joodse meisjes van Huize Dina'
Pas toen de oorlog was afgelopen, hoorden Zetta en haar moeder wat er met de rest van de familie was gebeurd. Tot voor kort was er niets in Den Helder dat herinnerde aan de Joodse families die omkwamen. "Eigenlijk vind ik het veel te laat. Het had 50 jaar geleden al moeten gebeuren. Maar dat ik nu het steentje met daarop de naam van mijn oom zag, deed me toch wel wat hoor."
Niet met een Joodse man
Haar moeder heeft het na de oorlog nooit meer echt fijn gehad, denkt Zetta. Zelf besloot ze om nooit met een Joodse man te trouwen. Om te voorkomen dat haar kinderen hetzelfde zouden moeten meemaken, mocht het ooit weer gebeuren.
Lees ook: Onderduikkind Bobby Huisman eert zijn ouders met struikelstenen
Behalve de struikelstenen, komt er ook nog een monument in Den Helder met daarop de namen van alle Joodse mensen die er voor de oorlog woonden. "Het is nog maar de vraag of ik dat zal meemaken, maar het is wel goed. Het moet niet uit de geschiedenis verdwijnen."