Onderzoeksprogramma Zembla heeft 36 jaar na de moord op vier Nederlandse IKON-journalisten in El Salvador het brein achter deze gruweldaad weten op te sporen. De inmiddels 79-jarige ex-kolonel Mario Reyes Mena, die in 1982 opdracht zou hebben gegeven voor de moord, woont momenteel in de Verenigde Staten.
De journalisten Hans ter Laag, Jan Kuiper, Joop Willemsen en Koos Koster werkten aan een reportage over de bloederige burgeroorlog die destijds in El Salvador woedde. Volgens de officiële verklaring kwamen ze terecht in een vuurgevecht tussen rebellen en het leger. Na tegenonderzoek blijkt het om een doelbewuste hinderlaag van het leger te gaan. De Verenigde Naties wijzen de ex-kolonel aan als opdrachtgever.
Frustratie
Geluidsman Hans ter Laag, geboren in Bloemendaal en woonachtig in Kortenhoef, is pas 25 jaar oud als hij wordt vermoord. Tot frustratie van zijn nabestaanden wordt niemand voor de moord vervolgd. Zijn zus Saskia schrijft hier zelfs een boek over.
Vanuit El Salvador schreef de journalist in 1982 brieven naar zijn vriendin Jacqueline. In de Zembla-aflevering van gisteravond is te zien hoe zij die 36 jaar later voorleest. Bekijk daarvoor deze video:
Geen vervolging
Twee jaar geleden schafte het Midden-Amerikaanse land de amnestiewet af, die tot dan toe bepaalde dat verdachten van oorlogsmisdaden vrijuit gingen. Voor Gert Kuiper, de broer van Jan Kuiper, was dit aanleiding om begin dit jaar aangifte te doen tegen Reyes Mena. Dit leidde echter niet tot vervolging.
"De zaak is al onderzocht, ik ben nooit aangeklaagd. Jullie zijn een onderdeel van een communistisch plan om wraak te nemen", zegt Reyes Mena wanneer Zembla hem in de uitzending confronteerde met de kwestie.
Bekijk de confrontatie in deze video:
Zowel het OM als het Ministerie van Veiligheid en Justitie zwegen in eerste instantie over de moord op de journalisten. Inmiddels heeft het OM alsnog bevestigd dat er sinds 2013 een strafrechtelijk onderzoek loopt naar de zaak. Dit meldde Zembla-programmamaker Jos van Dongen gisteravond in het televisieprogramma Nieuwsuur.
Tweede Kamerlid Kathalijne Buitenweg (GroenLinks) wil volgende week opheldering van Justitieminister Ferdinand Grapperhaus: "Dat het Zembla is gelukt de dader te vinden via de sociale media van zijn dochters roept vragen op."