NAARDEN De schrik zat er goed in toen de bewoners van Tuindorp Keverdijk in Naarden twee weken geleden hoorden dat er hoogspanningskabels onder de grond dwars door hun wijk lopen. Grote vraag was natuurlijk, waar liggen ze? Het antwoord daarop kwam niet van de gemeente maar van amateurs, die op Facebook wat kaarten verspreidden. Gevolg: nog meer onrust.
Gonnie ten Heuvel kan zich nog vaag herinneren dat de kabels zo’n twintig jaar geleden werden gelegd. “Ik vroeg nog wat ze aan het doen waren. Maar dat wilden ze niet zeggen”, vertelt ze als ze naar de stoep voor haar huis wijst. “De kabels gaan daar de hoek om en zo langs de huizen verder.”
Lees ook: Ook huizen in Naarden te dicht bij ondergronde hoogspanningskabels
Volgens de Gezondheidsraad kan een langdurige blootstelling aan een straling van meer dan 400 nanoTesla risico’s opleveren als kinderleukemie en de ziekte van Alzheimer. Het is daarom ook niet meer toegestaan om onder Hoogspanningskabels woningen te bouwen. Over het gevaar van ondergrondse kabels is minder bekend.
Onder mijn huis door?
Gonnie maakt ze zich weinig zorgen, omdat ze al wat ouder is. Maar een paar huizen verderop woont Minke. Zij heeft drie jonge kinderen en maakt zich wel degelijk druk over de schadelijke gevolgen die de straling kan hebben. “Volgens de ene kaart loopt de kabel onder ons huis door. En volgens de andere kaart loopt 'ie aan de overkant van de straat”, zegt Minke en ze laat een plattegrond met blauwe en rode lijnen zien. “Ik denk dat we het alleen met een meting kunnen uitsluiten”
De exacte ligging van de ondergrondse hoogspanningskabels zijn wel bekend. Maar deze wil de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) niet vrijgegeven, omdat het een gevaar oplevert voor terroristische aanslagen. Inmiddels circuleren er op het internet meerdere alternatieve kaarten. Het is niet helemaal duidelijk hoe betrouwbaar deze zijn.
Negen keer advieswaarde
Onafhankelijk elektromagnetischeveldendeskundige Raymond Lescrauwaet komt op uitnodiging van NH Nieuws langs bij Minke om een aantal metingen te verrichten. Binnen bij Minke lijkt het stralingsniveau mee te vallen. Maar even verderop voor de deur is het wel raak. Na enig rondlopen heeft hij de plek te pakken waar mogelijk de gevreesde stroomkabel ligt. “Ik meet hier een waarde van 3.600 nanoTesla, dat is negen keer de advieswaarde”, vertelt hij tegen Minke.
Ook al weet Minke nu zeker dat de kabel niet onder haar huis doorloopt. Echt opgelucht is ze niet. “Mijn kinderen spelen hier wel buiten. Dus ik vraag me wel af hoe lang je aan deze straling kan worden blootgesteld en of dat schadelijk voor de gezondheid is."
Volgens Lescrauwaet is er nog veel onduidelijk over de gezondheidsrisico’s. “De causale gezondheidsverbanden ten aanzien van elektromagnetische velden zijn nog steeds onduidelijk. De meeste wettelijke normen en advieswaarden zijn gebaseerd op statistisch significante gegevens. We zien dat er wat gebeurt, maar we kunnen het nog niet helemaal verklaren”, legt Lescrauwaet uit.
Grillig
Volgens Lescrauwaet gaat het soms wel op dat: hoe verder bij de kabel vandaan, hoe minder straling. Maar dat is niet altijd zo. “Magnetische wisselvelden zijn nogal grillig. Dat kan soms wel tientallen meters als een cirkel om die kabel heendraaien. Het wil ook niet altijd zeggen dat je in het hart de hoogste waarde meet. Het kan ook zo zijn dat je iets verderop opeens een iets hogere waarde meet”, licht hij toe.
Duidelijkheid
Minke mag dan een beetje gerust gesteld zijn, andere bewoners zijn dat nog niet. Er moet snel wat gebeuren, vindt ook raadslid en fractievoorzitter Rolien Bekkema van de PvdA. Zij trekt zich het lot van de bewoners aan en heeft inmiddels de gemeente Gooise Meren om opheldering gevraagd en technische raadsvragen ingediend. “Wij willen weten waar de kabels liggen, of de metingen de adviesnormen overschrijden en of het veilig wonen is in deze wijk”, vertelt Bekkema.
Bekkema heeft al met de wethouder afgesproken dat er informatieavond komt voor de bewoners, zodat zij ook op de hoogte gesteld worden. Het is de vraag of dit de zorgen van de bewoners zal wegnemen.
