Ga naar Content

Reportage: De verdwenen molens van de Zaanse schilder Jan Kruijver in een unieke expositie

KOOG AAN DE ZAAN "Het tekenen en schilderen was een uit de hand gelopen hobby", vertelt biograaf Ron Couwenhoven over de molenmakerszoon Jan Kruijver. Er is nu een expositie ingericht in het Molenmuseum met bijna 100 olieverfschilderijen die nog nooit zijn getoond. De meeste werken komen van mensen die thuis nog een 'Kruijvertje' hadden hangen.

Al op 11-jarige leeftijd wilde Jan Kruijver (1869 – 1950) de talloze panden en molens vast leggen, vóórdat deze door de slopershamer werden geveld. Eerst door er een schets van te maken. Later ging hij steeds vaker in de weer met olieverf of aquarel. Zijn leven lang zou hij blijven schilderen. Van een nog wat onbeholpen molenschilderij op 14-jarige leeftijd tot aan de laatste, een technisch fraai molenbeeld, in 1950.

Geen cent mee verdiend
"Rijk is hij er niet van geworden, hij heeft er geen cent mee verdiend", vertelt Ron Couwenhoven, "Het liefst hield hij ze zelf. Toen hij stierf lagen ze stapels hoog in zijn huis en konden zijn zeven kinderen uitkiezen wat ze wilden."

Naast potlood en penseel hanteerde Kruijver ook de pen met vaardige hand. Hij schreef talloze artikelen over de Zaanse geschiedenis in de dagbladen De Zaanlander en De Typhoon. Een bundeling daarvan verscheen in het boek 'De pelmolens in het Oostzijderveld'. Grote betrokkenheid bij de Zaanse molens blijkt ook uit het 'Molenboek van Gesloopte Molens' uit 1909. Het is een uniek exemplaar waarin Kruijver gesloopte molens tekende en beschreef. 

Het oeuvre van Kruijver is zo omvangrijk dat Couwenhoven vermoedt dat er nog veel meer werken van hem zullen opduiken. Bij de tentoonstelling, die vandaag wordt geopend, verschijnt een fraai boek over leven en werk van Jan Kruijver, getiteld: 'Verdwenen Zaanstreek'.

Foto: