HEEMSKERK Johan Graas strijdt al tien jaar tevergeefs om de Britse bommenwerper BK710 te bergen. Het toestel met nog altijd zes vliegers aan boord stortte in de Tweede Wereldoorlog in het IJsselmeer. "Dit zijn helden. Ze vochten voor onze vrijheid en verdienen een begrafenis."
Graas knikt, dit is zijn levensmissie. Al meer dan 45 jaar houdt hij zich bezig met 'verloren vliegers'. Het laatste decennium focust hij zich op de Britse BK710. "Ik vind gewoon dat deze mensen die nog steeds in vliegtuigen zitten en vermist zijn een offcieel graf moeten krijgen", vertelt de onderzoeker van Aircraft Recovery Group 1940-1945.
"Allemaal waren ze ontzettend jong, rond de 20 tot 25 jaar. Het heeft me geïnspireerd. Ze gaven hun leven terwijl ze statistisch gezien wisten dat ze het waarschijnlijk niet zouden overleven", aldus Graas vanuit de BK710-kamer in Fort Veldhuis.
Brieven
De Zaankanter staat niet alleen. Sinds de ontdekking van het vliegtuig in 2008 scharen de nabestaanden zich achter hem. De inzet om dit voor elkaar te krijgen, blijkt nog altijd groot. Ze stuurden recent weer brieven naar de Nederlandse en Engelse ambassade. Ook de gemeente Almere, verantwoordelijk voor het deel van het IJsselmeer waar het vliegtuig ligt, werd aangeschreven.
De nek van Graas kleurt rood: "We krijgen steevast een standaard verhaal, dat men het Engelse beleid volgt. De plek moet beschouwd worden als een oorlogsgraf en mag niet zonder reden aangetast worden."
Een gemeente draait bij bergingen op voor een derde van de kosten, waardoor sommige gemeenten onevenredig worden getroffen met het bergen van toestellen. Volgens Graas moet het daarom landelijk geregeld worden. "Dit is de nabestaanden anders toch niet uit te leggen?"
Hoop
Tweede Kamerlid van de VVD Wybren van Haga vindt dat de overheid meer moet doen. Reden voor hem om samen met ChristenUnie en CDA een uitzondering te vragen om 30 tot 35 toestellen in Nederland met 'voorrang' te bergen. "Ik vind het onze morele plicht om voor de mensen die voor onze vijheid hebben gestreden en daarvoor zijn gesneuveld een begrafenis te geven. Daar zouden we alles voor in werk moeten stellen."
Voor het zomerreces verwacht Van Haga een voorstel van de minister. De kans op een positief antwoord om ook de BK710 te kunnen bergen noemt hij groot.