Ga naar Content

Verdieping: Risico op instorten Noord-Hollandse bruggen en viaducten door grootschalig achterstallig onderhoud

AMSTERDAM Scheuren, gaten in de weg, verzakkingen, falende wapening, vervorming en extreme roest. Slechts enkele van de vele gebreken bij zeker honderd bruggen en viaducten in het Rijkswegennet in de provincie Noord-Holland, zo blijkt uit gezamenlijk onderzoek van NH Nieuws en actualiteitenprogramma EenVandaag.

Lees ook: Risico op instorten bij bruggen en viaducten door achterstallig onderhoud

Via een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur kregen NH Nieuws en EenVandaag de beschikking over ruim 200 inspectierapporten van Rijkswaterstaat.  De helft van de bruggen en viaducten verkeert in matige tot slechte staat van onderhoud. Dat betekent dat ze niet voldoen aan de minimale wettelijke onderhoudsnorm. Bij sommige locaties is er zelfs sprake van instortingsgevaar. Aanleiding voor het onderzoek is de plotselinge afsluiting van de Merwedebrug bij Gorinchem in 2016.

Ernstige gebreken
De helft van het totaal aantal Noord-Hollandse bruggen, tunnels, sluizen en viaducten is onderzocht. Uit de honderden interne inspectierapporten komt een beeld naar voren van grootschalig achterstallig onderhoud. Op ruim honderd locaties verspreid over de hele provincie zijn de problemen acuut, omdat wettelijk normen worden overschreden. Zeker twintig bruggen, tunnels en viaducten verkeren zelfs in dermate slechte staat dat dit direct gevaar op kan leveren voor de weggebruiker. Het gaat om bruggen en viaducten verspreid over heel Noord-Holland. Diverse cruciale knooppunten rondom Amsterdam zijn er slecht aan toe.

Zo vertonen meerdere viaducten van knooppunt Amstel scheuren in het beton van de dragende constructie door overbelasting. Ten gevolge van een rekenfout in het verleden, zit er te weinig wapening in het beton waardoor de constructie de huidige belasting niet aan kan. Dit probleem komt voor bij meerdere viaducten. Ondanks dat er al in 2014 door ingenieursbureau Royal Haskoning wordt geadviseerd binnen enkele maanden maatregelen te treffen, is geen van deze maatregelen uitgevoerd. Alleen enkele scheuren zijn geïnjecteerd, maar volgens betondeskundige Ad de Kanter is dat onvoldoende. "Dat maakt de constructie niet sterker."

Risico op bezwijken
Even verderop ligt de Gooise Knoop in de ringweg A10, als aansluiting op de A1. Hier zijn ernstige problemen met de fundering onder de constructie. In de rapporten wordt gesproken van een onacceptabel risico op bezwijken. Ook hier is er niet ingegrepen, hoewel er in 2013 nog wel rijstroken zijn aangebouwd en nieuwe geluidsschermen zijn geplaatst. Ingenieur en betondeskundige De Kanter heeft de inspectierapporten ook bekeken en bevestigt de risico’s: "Dit is onthutsend! Het zou hier in kunnen storten ja. Dit is niet meer te herstellen. Hier praat je over sloop."

Het is niet alleen rondom Amsterdam dat het onderhoud van de objecten van Rijkswaterstaat te wensen overlaat. Ook bijvoorbeeld bij de aanlegsteigers van de veerboot van Texel en Den Helder is er een waslijst van mankementen geconstateerd. Dat kan gevaar opleveren voor personeel, maar ook voor automobilisten die de boot op gaan. Rijkswaterstaat vertelt dat in 2022/2023 deze locatie gepland staat voor grootschalig onderhoud.

Onderhoud uitgesteld ondanks risico’s
Dat het onderhoud niet direct, maar een groot aantal jaren wordt uitgesteld, blijkt stelselmatig. De ernst van het achterstallig onderhoud is bekend bij Rijkswaterstaat en het ministerie. Het grootste deel van de geconstateerde gebreken is niet verholpen, herstel is uitgesteld of staat pas over vele jaren ingepland. Dat blijkt als we inzoomen op de meest recente onderhoudsgegevens van veertien locaties.

Rijkswaterstaat verstrekt een groot document met de stand van zaken en daaruit blijkt dat slechts een uiterst beperkt aantal maatregelen is uitgevoerd naar aanleiding van de inspectierapporten. De problemen zijn in beeld, maar worden soms zelfs pas gepland over 10 jaar. Zelfs de meest urgente en potentieel als gevaarlijk en onacceptabel omschreven misstanden, zijn jaren later nog niet aangepakt.

Niet alleen Noord-Holland
Het onderzoek richt zich op Rijkswegen in Noord-Holland, maar de resultaten die we aantreffen in Noord-Holland gelden volgens deskundigen ook voor de rest van Nederland. Dit beeld geldt niet alleen voor Noord-Holland, maar is volgens deskundigen een nationaal probleem. "Ja, ik vrees dat dit inderdaad voor heel Nederland geldt", zegt Fries Henis van Bouwend Nederland.

Heinis: "Het gaat niet alleen over Noord-Holland. Het gaat over de problematiek in 400 gemeentes en ook over rijkswegen en tunnels in heel Nederland. Tegelijkertijd lukt het ons wegbeheerders niet om onze vinger erachter te krijgen en er ook daadwerkelijk iets aan te kunnen doen. Het is uitermate zorgelijk."

Weet je meer over dit verhaal? Mail je tips naar [email protected] en/of [email protected]

Foto: