AMSTERDAM De baanwielrenners zijn druk bezig met hun wedstrijden in het olympische Velodrome. In 1932 won de boomlange Haarlemse pistier Jaques van Egmond goud op de Olympische Spelen van Los Angeles. In de serie ‘Golden Oldies’ halen we herinneringen aan zijn optreden op.
Jacques van Egmond was goed in vele sporten, maar het baanwielrennen werd de sport waarmee hij deel wilde nemen aan de Olympische Spelen. Dat bedacht hij toen hij in 1928 de Spelen bezocht in Amsterdam. Hij koos ook voor het baanwielrennen omdat hij een hekel had aan lange wegtrainingen. Hij was niet zo gedisciplineerd en hield de inspanning graag zo kort mogelijk, zodat hij daarna nog naar het strand kon 'om te genieten van al het fraais dat het strandleven kan bieden'. Maar zelfs de grote Piet Moeskop moest zijn meerdere erkennen in Van Egmond. "Die jongen kan helemaal niet sprinten. Hij kan enkel hard fietsen", is een uitspraak van Moeskop. Als hij op snelheid was, was Van Egmond niet te houden. Het leverde de Haarlemmer de bijnaam De Locomotief op.
Jacques van Egmond schreef zich bij de Olympische Spelen van Los Angeles in 1932 in voor alle vier de onderdelen van het baanwielrennen; de kilometer tijdrit, de sprint, de tandem en de ploegachtervolging.
In vier finales
Na de lange reis naar Los Angeles (de sporters kregen onderweg een sinaasappel en een pruim per dag, voor de rest moesten ze zelf zorgen!) bleek dat hij in de problemen zou komen als hij overal de finale zou halen. Toen bleek dat hij op één dag drie finales zou moeten fietsen besloot hij in ieder geval zijn hoofdnummer de sprint te fietsen en de finale van de tandem te laten vallen ten faveure van de finale van de ploegachtervolging. Dit tot groot verdriet van zijn bijrijder op de tandem, Bernard Leene.
In de finale van de sprint legde hij het in de eerste heat af tegen de Fransman Louis Challot. Hoewel met het blote oog het verschil niet te zien was kreeg de Fransman de winst met ‘banddikte’ toegewezen. Dat wilde Van Egmond niet nog een keer meemaken, zodat hij in de tweede heat de sprint vroeg inzette en met een lengte verschil won. De beslissing moest dus in de derde race vallen. Daarover was in de krant te lezen:
'De weinige landgenooten, die getuige mochten zijn van de Hollansche overwinning, waren zeer gespannen. de derde rit bracht echter voor Nederland de eerste gouden medaille. In een schitterende eindspurt won Van Egmond met een wiel verschil en was hiermede Olympisch sprintkampioen.'
Meteen na de huldiging als sprintkampioen moest hij aantreden voor de kilometer tijdrijden. Daarbij won hij zilver, want de Australiër Edgar Gray was driehonderdste sneller. Bij de ploegachtervolging kwam Nederland er niet aan te pas, dus achteraf had hij misschien beter voor de tandemfinale kunnen kiezen, daar lag in ieder geval een zilveren medaille klaar.
Professional
Een jaar na de Olympische Spelen won Van Egmond het WK voor amateurs en daarna vond hij het tijd om ook eens wat geld te verdienen met zijn sport en werd hij prof. Hij zegde zijn baan bij de NV Elektrische Broodfabrieken H. Franken in Bloemendaal op. In 1948 fietste hij nog altijd en haalde als 40-jarige nog de kwartfinale op het NK.
Daarna was het genoeg geweest en een paar jaar later opende hij in zijn geboortestad Haarlem een café. Café van Egmond in de Kleine Houtstraat bestaat nog altijd. Na zijn dood namen zijn dochter Jos en zoon Paul (voormalig voetballer van Telstar) de zaak over. Er is is al die jaren weinig veranderd aan het interieur. Ook het portret van De Locomotief hangt er nog altijd aan de muur. Eén keer werd na 45 jaar het plafond gewit. Het verhaal gaat dat de stamgasten een zonnebril aangeboden kregen van de zaak.
Lees ook de andere ‘Golden Oldies’:
Stephan van den Berg, goud in 1984 en hij zette plankzeilen op de kaart
Ada Kok, vlinderslagkoningin en goud in 1968
Inge Dekker, een van de ‘Golden Girls’
Wim Ruska, Tarzan van de tatami
Kirsten van der Kolk veroordeeld tot Marit van Eupen
Jan Wienese een buitenbeentje in de roeiwereld
Ron Zwerver, alles voor het goud
Jolanda de Rover, zo moeder, zo dochter
Haarlemmer Frans Hin, 14 jaar en goud op de Olympische Spelen