Els pleit voor meer vrouwelijke straatnamen, ook in Medemblik: ''9 van de 10 zijn mannen''

In Nederland zijn veel straten vernoemd naar graven, prinsen en burgemeesters. Maar weinig straten zijn naar een vrouw vernoemd, terwijl er heel bijzondere vrouwen in de geschiedenis zijn terug te vinden. De vrouwen die een straat naar zich vernoemd hebben, zijn vaak leden van het Koninklijk Huis.

En dat steekt bij Knaapen, die er voor pleit dat straten, lanen of pleinen naar andere vrouwen vernoemd worden. "Alleen als ze met hun billen in de wieg van Oranje terecht zijn gekomen, krijgen ze een eigen straat", vertelt ze. "Vaak nog voordat ze iets gepresteerd hebben."

Els Knaapen heeft de inspiratie gehaald uit het naslagwerk '1001 Vrouwen uit de Nederlandse Geschiedenis'. "Ik zocht op Medemblik en toen kwam ik deze verhalen tegen", legt Knaapen uit. "In Amsterdam is een paar jaar geleden ook een actie geweest die ‘Meer vrouw op straat’ heet."

Verhaal van Maria leest als Hollywoodfilm

Knaapen besteedt in de radioshow bij Erik Dijkstra en Frank Evenblij extra aandacht aan Maria ter Meetelen. Deze vrouw leefde in de achttiende eeuw, woonde destijds in Medemblik en is de schrijfster van een autobiografisch boek. Als dochter van een Amsterdamse bakkersknecht heeft zij haar eigen leven vormgegeven en is hogerop geklommen.

"Haar verhaal is een soort Hollywoodfilm", licht Knaapen toe. Op haar 13e gaat Maria het huis uit, werkt als dienstbode en besluit daarna om te reizen. Dit alles doet zij verkleed als man, omdat ze dan veiliger over straat kan.

Na reizen door Frankrijk en Spanje belandt Maria ter Meetelen in het leger als soldaat te paard, wordt door een huwelijk met een Hollandse kapitein ontmaskerd en tot slaaf gemaakt door Marokkaanse kapers. Als slavin van de sultan krijgt ze toestemming een herberg te beginnen, en trouwt met Pieter Janszoon uit Medemblik.

Zuid-Afrika

Omdat Maria meerdere talen leert, wordt zij de belangrijkste raadgever van de Marokkaanse sultan. Ze geeft les in sterrenkunde en biologie, vertelt over haar gemaakte reizen, en wordt uiteindelijk uitgekocht als tot slaaf gemaakte. Hierna reist ze met haar man en kinderen terug naar Medemblik, waar ze haar verhaal uitwerkt in een autobiografie. De burgemeester van de gemeente geeft haar toestemming om weer vrij te mogen reizen, waarna ze in Zuid-Afrika belandt. "Daar houdt het verhaal op", vertelt Knaapen. "We weten verder niet wat er van haar terechtgekomen is."

Ook pleit Els voor een straat die vernoemd wordt naar Geertje Dircx. Zij was woonachtig in Hoorn en staat bekend als de minnares van Rembrandt van Rijn. Ze heeft altijd in zijn schaduw gestaan. Naar haar rivale Hendrickje Stoffels is wel een restaurant vernoemd. "Terwijl zij niet echt een connectie heeft met Hoorn, waarom dan Geertje niet?", vraagt Els zich af.

Contact opgenomen met gemeenten

Er zijn al gemeentes die het verzoek van Els in behandeling hebben genomen en waar de vrouwenstaten gerealiseerd zijn. In Hoorn heeft Els contact gezocht met de organisatoren van de Internationale Vrouwendag. Marieke Rijk van Fractie Tonnaer heeft laten weten dat ze namens de 'Daadkrachtige Vrouwen van Hoorn' in gesprek gaan met de adviescommissie over straatnamen in Hoorn, om een pleidooi te houden voor de Geertje Dircxstraat. "Wat hen betreft, gaat die straat er komen, maar zij is natuurlijk niet de enige die daarover gaat."

Met de gemeente Medemblik is Els ook in gesprek voor Maria ter Meetelen. Zo heeft Knaapen contact gehad met oud-raadslid Ria Manshanden van GroenLinks en Saskia Schouten van het CDA. Of en wanneer de nieuwe straat er zal komen, is dus nog niet bekend. Burgemeester Michiel Pijl is enthousiast over het idee, wel moet er nog een straat voor Maria gevonden worden.