Ga naar Content

Van stimpestamp tot Jan in de zak: West-Friezen smullen van eigen producten

Stimpestamp, broeder (ook wel Jan in de zak) of de Enkhuizer jodekoek: West-Friese deelnemers van het NH-panel eten nog regelmatig lekkernijen of gerechten uit de eigen regio. Dat blijkt uit onderzoek waaraan 311 leden meededen. 

Stimpestamp - Foto: Bewerkt

Kijkend naar het eetpatroon blijken aardappels, groenten en vlees regelmatig op het avondmenu te staan bij de panelleden. "Verveelt nooit en het is gezond", aldus één van hen. Al moet daarbij gezegd worden dat veel mensen het stuk vlees hebben ingeruild voor een vegetarisch alternatief. Ook niet-West-Friese gerechten als pasta, rijst en soep scoren hoog.

Bij bijna de helft staat het twee tot drie keer per week op tafel. Een kwart zegt zelfs wekelijks vier tot zes keer per week aan de aardappels met groenten te zitten. "In de winter vaak als stamppot, maar in de zomer bijna nooit", vult Horinees Rick aan.

'Eten wat de pot skaft!': themaweek over West-Fries eten en drinken

Deze week besteedt NH Nieuws/WEEFF veel aandacht aan het eten en drinken in West-Friesland. Onder de noemer 'Eten wat de pot skaft!' duiken we in de lokale lekkernijen en gaan we op zoek naar de antwoorden op andere prangende eet- en drinkvragen. Op dinsdag staat de broeder (of Jan in de zak) centraal, tijdens de door ons in het leven geroepen Nationale Broederdag. 

Hoewel veruit de grootste groep nooit op vaste dagen aardappels, (vegetarisch) vlees en groenten op tafel hebben staan, zijn ze er nog wel. "Op maandag, dinsdag en donderdag", zegt Silvia uit Drechterland.

Bij het gezin van Laura uit Medemblik zijn er in ieder geval dagen waarop geen aardappels, vlees en groenten op tafel staan. "Niet op maandag en vrijdag in verband met de zwemles van de joôs (jongens in het West-Fries, red.)."

Lokaal boodschappen doen

Waar halen onze deelnemers hun boodschappen dan om die gerechten te maken? Bijna een kwart doet dat regelmatig bij een lokale teler, een derde doet dat soms. "Bijna alle groenten en aardappelen halen we langs de weg, maar ook uit eigen achtertuin", aldus Dennis uit Drechterland. Hans uit Opmeer vult aan: "Grote supermarkten verdienen genoeg, en het lokale is ook nog eens verser en lekkerder."

Tekst gaat verder onder de grafiek.

En hoewel een redelijk grote groep het belangrijk vindt om lokaal te kopen, geldt dat niet voor iedereen. Zo zegt Co uit Stede Broec: "Het is te omslachtig. Ik ga nu naar de supermarkt en haal alles in één keer." En sommigen komen ook amper in de supermarkt. "Ik bestel vrijwel alles online", aldus Enkhuizer Eva.

Enkhuizer jodekoek meest populair

Van de lokale producten die we de panelleden voorlegden is de Enkhuizer jodekoek het meest populair, maar ook de Opperdoezer Ronde (aardappels) en de West-Friese krentenmik zijn geliefd. 

Koester de lokale lekkernijen adviseert één van de panelleden. "De West-Friese middenstand zou deze roemruchte streekproducten wel wat meer mogen promoten én uiteraard in de schappen leggen. Anders dreigen deze vroeg of laat te verdwijnen. Dat zou uiterst spijtig zijn."

Stimpestamp en Jan in de zak

En tot slot even terug naar het begin van dit verhaal waar we het hebben over stimpestamp en Jan in de zak. De eerste is een soort andijviestampot. En een Jan in de zak is een soort brood met rozijnen dat langzaam gegaard wordt in kokend water, ook wel bekend als broeder. "Vooral heerlijk met veel stroop. Een lekkernij die tegelijk een complete maaltijd is."

Verantwoording
Onder de 813 West-Friese leden van het NH-panel hielden we een enquête over hun eetpatroon, hoe ze aankijken tegen lokaal boodschappen doen en welke West-Friese lekkernijen ze eten. In totaal deden 311 mensen mee aan het onderzoek. 

Wil je ook meepraten over allerlei onderwerpen in Noord-Holland? Geef je dan hier op voor het NH Nieuws Panel. Je wordt dan eens per maand uitgenodigd voor onze enquêtes.

Dit is een bericht van de gemeenschappelijke Westfriese nieuwsredactie

Samenwerking NH en WEEFF

Meer nieuws uit West-Friesland?
💬 Blijf op de hoogte via onze Facebookgroep Nieuws uit West-Friesland. Reageer, discussieer en deel jouw nieuws
📧 Stuur ons jouw tips op naar [email protected] 
✏️ Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]