Ga naar Content
Haarlem

Verzet in Bloemendaal heeft duizenden levens gered "De angst was groot"

30 april 2020, 17.07 uur · Aangepast 30 april 2020, 21.23 uur
Door: Redactie · Foto: NH

BLOEMENDAAL - Het verzet in Bloemendaal tijdens de Tweede Wereldoorlog is van grote betekenis geweest, niet alleen voor de regio zelf maar voor heel Nederland. De verzetsstrijders hebben een aanslag van de Duitsers weten te voorkomen en daarmee het leven gered van duizenden Nederlanders. 

boek over verzet in Bloemendaal - NH Nieuws

Over het Bloemendaalse verzet is lange tijd weinig bekend geweest, maar met de komst van het boek 'Verzet in Bloemendaal', is daar een einde aan gekomen. Een aanzet tot de totstandkoming van het boek, begon midden jaren negentig toen een van de verzetsstrijders Cees de Jong, geinterviewd werd in een radioprogramma, over het verzet in Bloemendaal. 

Twee jaar later nam hij het initiatief en vroeg de schrijvers Charles Coster van Voorhout en Hans Hoffmann om tachtig mensen te interviewen die allemaal hun eigen verhaal hadden over het verzet in Bloemendaal. "Dat is een enorme klus geweest en dat is toen gedaan", vertelt Jan de Jong, de zoon van Cees de Jong. "Maar dat is toen meer dan vijfentwintig jaar blijven liggen omdat mijn ouders, de oud NSB-ers en hun familie niet wilden kwetsen. Ze wilden alleen het verhaal van de verzetsstrijders vertellen en daarom is het blijven liggen."

75 jaar herdenking

Toen van koning Willem Alexander en later via de gemeente, de oproep aan burgers kwam om met initiatieven te komen voor de 75e herdenking van de tweede wereldoorlog, heeft Jan het boek ingediend. "Ik ben degene die het boek doorgeeft. Ik heb hier verder zelf niet aan bijgedragen, maar ik vind wel dat het verhaal van de verzetsstrijders van Bloemendaal verteld moet worden, omdat deze mensen elke dag weer opnieuw hun verantwoordelijkheid hebben genomen en werk hebben gedaan waar de doodstraf op stond. 

Verzet

Het verzetswerk in Bloemendaal is uniek, omdat de Duitsers hun hoofkwartieren in de grote villa's van het dorp hadden gevestigd. In het dorp werden grote belangrijke beslissingen genomen door de Duitsers en de jonge verzetsstrijders zaten dus dichtbij het vuur. 

Toen de Nederlandse regering erachter kwam dat de Duitsers vlak voor de bevrijding, van plan waren om de sluis bij Ijmuiden op te blazen, wilden ze alles op alles zetten om dat te voorkomen, omdat half Nederland dan onder water zou lopen. 

"De angst was groot, ook omdat de Duitsers de Wieringermeer zomaar vol hadden laten lopen", vertelt Jan.

Het verzet in Bloemendaal kreeg de opdracht om uit te zoeken wie verantwoordelijk was voor het plan, wanneer het zou gaan gebeuren en ze moesten kijken of ze de Duitsers konden omkopen. "De Nederlandse regering wilde er alles aan doen om die aanslag te voorkomen."

Het verzet wist de Duitsers om te kopen met een paar honderd duizend gulden dat afkomstig was van de op dat moment gefusilleerde Walraven van Hall, de bankier van het verzet. 

De overdracht vond plaats in de nachtelijke uren in het kleine pannekoekenhuisje in het Bloemendaalse bos.  Een geschikte plek volgens Jan. "Niemand mocht de overdracht natuurlijk zien en hier waren geen buren, dus dit was een geschikte plek."

En zo werd het opblazen van de sluis bij Ijmuiden voorkomen en daarmee werden de levens van duizenden Nederlanders gered. 

Eerebegraafplaats

Vlak na de oorlog toen er in de duinen massagraven werden ontdekt, heeft het Bloemendaalse verzet ervoor gezorgd dat er een eerebegraafplaats kwam. Ook het theater Caprera werd gebouwd, dit was als het ware een 'cadeau' voor de toekomst. "Ze wilden het verleden op een goede manier afwikkelen en ook iets geven voor de toekomst."

Het volledige verhaal staat in het boek 'Verzet in Bloemendaal', dat door de gemeente aan alle huishoudens in Bloemendaal is gegeven ter ere van 75-jaar herdenking.