Maandenlang bereid je je voor op een concert en het muziekstuk beheers je tot in de puntjes. Maar als het eenmaal zover is, sta je strak van de spanning op het podium: je hebt een droge mond, klamme handen en een verhoogde hartslag. Is daar iets aan te doen? Raôul Oudejans denkt van wel en gaat nu onderzoeken hoe musici, dansers en sporters dat kunnen trainen.
Oudejans is lector Leren en Presteren aan de Hogeschool van Amsterdam (HvA) en leidt het onderzoek 'Training for Excellence'. Voor dat project trainen talenten van onder meer de Academie van het Concertgebouworkest, het Conservatorium van Amsterdam en CTO Vrouwenbasketball het komende jaar met hulp van HvA-onderzoekers.
"Wat we missen, zijn trainingen waarbij je goed leert omgaan met de druk, met de stress die bij de uiteindelijke prestatie komt kijken. Want je kunt een enorm goede muzikant zijn tijdens het oefenen, maar een repetitie is toch anders dan de uitvoering op het allerhoogste podium, op een moment waar alles van afhangt", aldus Oudejans.
Gerichter trainen
Niet alleen bereiden de onderzoekers de talenten voor op prestaties onder hoge druk, ook gaan ze proberen om hen gerichter te laten trainen. "Gestructureerd en doelbewust oefenen is totaal anders dan bijvoorbeeld in één blok van zes uur achter elkaar oefenen", zegt Oudejans.
Volgens hem is de kans op overbelasting en blessures bovendien minder groot als je je trainingsuren zo goed mogelijk invult en meer bereikt in minder tijd. Dat geldt zowel voor musici als voor sporters, zegt hij. De musici en de sporters hebben immers gemeen dat het uiteindelijk draait om het aanleren en perfectioneren van bewegingsvaardigheden.
Nieuwe methodes invoeren
Het doel is om effectieve methodes structureel in te voeren. Daar gaan nog enkele stappen aan vooraf, te beginnen met het in kaart brengen van de huidige trainingsmethodes. Vervolgens bieden de onderzoekers een alternatieve methode aan en beoordelen de sporters, dansers en musici of zij daadwerkelijk gebaat zijn bij die nieuwe manier van trainen.
De onderzoekers maken bij het project gebruik van methodes uit de sport- en prestatiepsychologie.