WEST-FRIESLAND De N23 Westfrisiaweg: het moet een enorme opwaardering worden van de verbinding tussen Enkhuizen en Alkmaar, 42 kilometer lang met 35 bruggen, viaducten en tunnels. De kosten bedragen 426,3 miljoen euro, en dat moet flink wat tijdswinst opleveren. Alleen blijkt het project tot nu toe een weg vol hobbels.
Op 13 oktober 2011 wordt met kanonnen confetti de lucht in geschoten bij het projectbureau in Zwaag als het definitief duidelijk is dat de weg er na 40 jaar praten gaat komen. Daar spreekt gedeputeerde Elisabeth Post achteraf profetische woorden. "Er lopen nog allerlei procedures. Ik zeg niet dat er niks meer in de weg zit. Het is niet zo dat we nu gelijk kunnen beginnen. Wel kan ik garanderen dat de weg er gaat komen." De bedoeling is dat in 2013 wordt begonnen met de bouw, in 2017 moet de Westfrisiaweg klaar zijn.
Westfrisiaweg uiterlijk op 18 december open voor verkeer
De N23 Westfrisiaweg moet uiterlijk 18 december van dit jaar open gaan voor het verkeer. Dat blijkt uit stukken in het bezit van NH Nieuws. Mocht de weg tussen Alkmaar en Enkhuizen dan nog niet af zijn, dan volgt een torenhoge boete voor de aannemer.
De eerste tegenvaller is als begin 2013 het ministerie van Infrastructuur een bijdrage van 11,6 miljoen euro aan het project intrekt.
Later dat jaar kan ook de planning de prullenbak in. Aannemers BAM en Van Oord krijgen de klus toegewezen van de Provincie, maar concurrent Heijmans tekent protest aan. En met succes, want na lang gesteggel kreeg Heijmans uiteindelijk alsnog het project toebedeeld.
In juni 2014 wordt het contract, de basisovereenkomst, getekend. De weg moet uiterlijk 30 september 2017 worden opgeleverd. Heijmans krijgt voor de klus een bedrag van 204.322.000 euro. Bovendien zit er nog een bonus aan vast. In het risicofonds zit 24 miljoen euro. De aannemer mag 25 procent van wat daarvan overblijft houden.
Het bouwen begint uiteindelijk in 2015, twee jaar later dan bedacht. In september van dat jaar wordt het volgende contract opgemaakt, de deelopdracht uitvoering. Uit het contract blijkt dat de opleverdatum al met anderhalve maand is uitgesteld naar uiterlijk 10 november 2017.
Maar ook die datum blijkt onhaalbaar. Heijmans en de Provincie krijgen in september 2016 ruzie over meerkosten. Op het stuk bij Zwaag, vlakbij de A7 blijkt de grond te zacht en duurt het langer voordat er op gebouwd kan worden. Met als gevolg extra werk, extra kosten en een latere opleverdatum met een flinke boete als gevolg. Volgens de aannemer heeft de Provincie onjuiste informatie verstrekt, de Provincie daarentegen stelt dat het de verantwoordelijkheid is van Heijmans. Opnieuw volgt uitstel. De weg zal pas in 2018 klaar zijn.
Lees ook: Eerste deel Westfrisiaweg open, maar ook miljoenentekort
De ruzie loopt zo hoog op, dat de aannemer het werk op dat deel van het traject neerlegt. Nadat vervolgens de Provincie weigert te betalen stopt Heijmans in november 2016 helemaal met werken. Dit tot grote irritatie van weggebruikers en ondernemers in de omgeving. Een arbitragezaak moet uitkomst bieden.
Uiteindelijk komt het zover niet. In februari 2017 bereiken de partijen een akkoord, en wordt het werk hervat. Uit de hernieuwde overeenkomst, de Memorandum of Understanding, die uiteindelijk definitief is geworden in de Vaststellingsovereenkomst, blijkt dat de Provincie acht miljoen euro heeft overgemaakt aan Heijmans voor de meerkosten zodat de weg op tijd klaar is. De deadline wordt op 18 december 2018 bepaald. En bovendien wordt de boeteclausule flink opgeschroefd. Was het eerst nog 30.000 euro per dag dat de weg te laat wordt opgeleverd, nu is het 132.900 euro per dag geworden.
Lees ook: Problemen rond aanleg Westfrisiaweg blijven zich opstapelen
Daarnaast moet er nog eens voor tien miljoen euro aan besparingen gevonden worden zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van de weg. Een lijst van zestig punten wordt terug gebracht naar 36, maar lang niet alle voorstellen halen het. Zo gaat het weghalen van de fietsbrug bij de Strip in Zwaag bijvoorbeeld niet door. Wel worden op sommige plekken voor goedkopere materialen gekozen. Zo krijgen bruggen goedkoper tegelwerk, waar minder onderhoud aan vast zit. Bovendien worden stukken weg niet in delen afgesloten, maar in het geheel. Dat betekent meer overlast, meer omrijden, maar het werk is wel sneller klaar.
Er wordt nog maar net weer gewerkt en het volgende probleem dient zich in juni 2017 aan. Bij het viaduct bij de Voetakkers in Grootebroek is het asfalt nu een paar meter omhoog komen zetten. Door de grote bergen zand aan weerszijden is het asfalt omhoog gedrukt, met schade als gevolg. Maar volgens de aannemer heeft het geen gevolgen voor de planning.
In oktober 2017 beleeft het project z'n eerste grote mijlpaal. Een deel van de weg tussen Zwaag en de A7 wordt opengesteld voor verkeer. "Er is veertig jaar over gepraat, en het is het grootste infrastructuurproject van de provincie. Dan is dit toch wel een heel bijzonder moment", aldus gedeputeerde Elisabeth Post. Toch is er ook een domper op feestvreugde. Er hangt een tekort van 10,38 miljoen euro boven het hoofd van de Provincie. Dit door het gedeeltelijk wegvallen van een bijdrage van het rijk en een lagere bijdrage van gemeenten. Het is nog steeds onduidelijk hoe dit tekort wordt opgevangen.
Inmiddels lijkt het werk verder voorspoedig te verlopen. Op bijna dertig plekken wordt momenteel tegelijk gewerkt aan de weg. En er zijn geen indicaties dat de vertraging van ruim een jaar nog verder oploopt. En dus zou de weg uiterlijk 18 december toch echt open moeten voor verkeer.
UPDATE
Op 4 oktober komt de Provincie met het bericht naar buiten dat de weg op 30 november open gaat voor verkeer. Het tekort van 10,38 miljoen euro wordt opgevangen met meevallers uit een ander project en voor een deel uit de reserves.