HILVERSUM Lijsttrekker Floris Voorink doet namens de VVD mee aan de gemeenteraadsverkiezingen in Hilversum. Zijn partij zit momenteel al zeven jaar in het college in Hilversum en hoopt die periode te verlengen na de uitslag van de verkiezingen. In een interview met Hilversum.hu.nl dat afgelopen december gepubliceerd is, beweert Voorink dat de gemeente Hilversum er financieel beter voor staat dan vier jaar geleden. Wij zochten uit of deze uitspraak klopt.
Tekst: Maarten de Schutter
Het is lastig om precies te bepalen wat er nu precies voor zorgt dat een stad financieel in goede of in slechte staat is. Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft vijf financiële kengetallen opgesteld die een indicatie moeten zijn om te bepalen of een gemeente financieel solide is. Deze vijf financiële kengetallen zijn dus essentieel om te weten te komen of de uitspraak van Voorink klopt.
Gemeenten zijn echter pas sinds de jaarrekeningstukken van 2015 verplicht om alle vijf de kengetallen op te nemen in hun verslagen. Hierdoor ontbreken er enkele cijfers van de jaren voorafgaand aan 2015. Het gaat om de volgende vijf elementen:
- Structurele Exploitatieruimte
- Netto Schuldquote
- Solvabiliteit
- Grondexploitatie
- Belastingcapaciteit
De uitspraak van Voorink werd gedaan eind 2017, toen de meest recente cijfers over de financiële kengetallen uit 2016 kwamen. In zijn bewering stelde Voorink dat de gemeente er financieel beter voor stond dan vier jaar eerder, wat dus in 2013 zou zijn. Wij vergelijken de cijfers die én in 2013 én in 2016 voorhanden zijn om te kijken of deze bewering op waarheid berust. Er zijn drie indicatoren die én in 2013 én in 2016 informatie leveren over de financiële staat van Hilversum. Dit zijn de grondexploitatie, de netto schuldquote en de solvabiliteit.
De grondexploitatie gaat over het risico dat de gemeente met haar grond loopt. In 2013 was het percentage van de grondexploitatie 11,47 procent. Hoe lager dit percentage is, hoe beter. In 2016 ging het hierbij om 6 procent. Dit is een flink stuk lager dan in 2013 en dus is dit een positieve financiële ontwikkeling.
De solvabiliteit gaat over het eigen vermogen van de gemeente om aan de financiële verplichtingen te voldoen. In 2013 was de solvabiliteit van de gemeente 23,97 procent. Bij dit kengetal is het juist hoe hoger, hoe beter het financieel gesteld is. In 2016 bedraagt de solvabiliteit van de gemeente 30 procent en ook dit is een financiële verbetering ten opzichte van 2013.
De netto schuldquote gaat over de schuld van de gemeente. De netto schuldquote is 87,33 procent in Hilversum in 2013. Hoe lager deze percentages zijn, hoe beter. In 2016 bedraagt de netto schuldquote 70 procent en dus is ook hier financieel een positieve ontwikkeling zichtbaar. Bij alle drie de meetbare indicatoren komt naar voren dat de financiële positie van Hilversum tussen 2013 en 2016 inderdaad verbeterd is.
Qua percentages is Hilversum dus op alle vlakken verbeterd, maar hoe zit Hilversum relatief? We kijken naar de positie van Hilversum ten opzichte van de andere steden in Nederland in 2013 en vergelijken dit met de positie van Hilversum in 2016. In 2013 stond Hilversum qua netto schuldquote op plek 150 van de 406, waarbij plek 406 betekend dat dit de financieel best presterende gemeente is. Hilversum hoorde in 2013 bij de slechtste 36,9 procent gemeenten qua netto schuldquote. In 2016 stond Hilversum opnieuw op plek 150, nu van de 386 gemeenten. Daarbij behoorden ze tot de slechtste 38,8 procent gemeenten van Nederland.
Feitelijk gezien heeft Voorink gelijk, want op alle financiële facetten heeft Hilversum zich verbeterd ten opzichte van vier jaar eerder. Ze staan er financieel beter voor als je naar de kengetallen kijkt. Toch behoort Hilversum nog steeds tot de slechtste 38,8 procent gemeenten van Nederland bij de netto schuldquote, iets dat nauwelijks is verbeterd sinds 2013. Dit soort relatieve ontwikkelingen zijn ook belangrijk om in het oog te houden. Voorink heeft het echter bij het juiste eind en zijn uitspraak kan dan ook als waar bestempeld worden.
Factcheckers
NH Nieuws heeft vanaf 1 maart eigen politieke 'factcheckers'. Alle politieke uitspraken in het Gooi worden in aanloop van de gemeenteraadsverkiezingen door vier studenten journalistiek gecontroleerd en onderzocht. Want, spreken zij wel de waarheid?