HAARLEM Vijftienhonderd titels die uitgestald zo'n twintig strekkende meter in beslag nemen. Haarlemmer Bert Sliggers, voormalig conservator van het Teylers Museum, heeft vandaag het Nederlandstalige deel van zijn pornografische en erotische lectuurcollectie officieel overgedragen aan de Koninklijke Bibliotheek (KB) in Den Haag.
"We moesten een vrachtwagen voor laten rijden", vertelt Sliggers over het convoi exceptionnel dat de collectie van de Spaarnestad naar de Hofstad vervoerde. Uiteindelijk waren er zo'n dertig kratten nodig om de in drie decennia verzamelde lectuur uit de periode 1880-2018 te verhuizen.
Lees ook: 'Literiare homoporno' in de etalage tijdens Gay Pride
De Koninklijk Bibliotheek, die volgens Sliggers een 'aardig bedrag' voor de collectie heeft betaald, probeert van alle Nederlandse publicaties minimaal één exemplaar in handen te krijgen. Dat geldt niet alleen voor klassiekers van Mülisch en Reve, maar ook voor bijvoorbeeld de Candy uit november 1968 en de Chick uit april 1972.
De verdorven wellusteling
Toch biedt de collectie veel meer dan platte porno. Een editie van het tijdschrift PstPst! bijvoorbeeld, dat rond 1890 in de rosse buurt van Amsterdam werd verkocht en bol stond van de advertenties. Ook 'realistische romans' van begin twintigste eeuw met titels als Een slachtoffer harer liefde en De verdorven wellusteling worden door de nationale bilbiotheek met open armen verwelkomd.
"De verzameling van Sliggers vormt een belangrijke aanvulling op de collectie van de KB, omdat veel historisch materiaal op dit gebied voorgoed verdwenen leek te zijn", schrijft de bibliotheek op zijn website. Dat heeft alles te maken met de wet die bezit van porno tot 1970 strafbaar stelde vanwege 'aanstotelijkheid van de eerbaarheid'.
Onderzoeksmateriaal
De collectie wordt beschouwd als waardevol onderzoeksmateriaal voor wetenschappelijke studies naar bijvoorbeeld sociaal-culturele onderwerpen. "De manier waarop door de eeuwen heen in de maatschappij wordt omgegaan met pornografie en seksualiteit weerspiegelt een duidelijk tijdsbeeld."
Lees ook: Goed nieuws voor fans: seksblad Candy maakt doorstart
Sliggers windt er geen doekjes om: zijn eerste boekjes kocht hij niet als verzamelaar. "Midden in de seksuele revolutie was ik twintig jaar oud, dan ben je geen verzamelaar, maar een gebruiker. Natuurlijk heb ik ze ook gekocht voor de geile praatjes en plaatjes."
Culturele context en tijdsgeest
Naarmate hij ouder werd, ging hij zich steeds meer interesseren voor de culturele context en tijdsgeest waarin pornografische publicaties tot stand kwamen. Zo zocht hij bijvoorbeeld ook in oude processtukken, om te zien welke publicaties zoal verboden werden. "Dan kom je erachter wat er leefde."
De verkoop van zijn collectie betekent zeker niet dat de verveling nu toeslaat bij de gepensioneerde Sliggers. "Ik heb nog een grote verzameling uit de rest van de wereld. Daar ga ik mee door."